Co przesądza o rezydencji podatkowej

O rezydencji podatkowej często przesądza to, gdzie mieszka rodzina

O tym, czy dana osoba rozliczy w Polsce wyłącznie dochód tu uzyskany, czy wszystkie swoje dochody, decyduje to,

jak długo przebywa w naszym kraju i gdzie jest ośrodek jej interesów życiowych

Z przepisów ustawy o PIT wynika, że gdy

• dana osoba fizyczna nie posiada w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodka interesów życiowych) i

• przebywa na terytorium Polski nie więcej niż 183 dni w doku podatkowym (rozumianym jako rok kalendarzowy),

wówczas zapłaci w Polsce podatek wyłącznie od dochodów uzyskanych na terytorium Polski.

Podatnik posiada w Polsce ograniczony obowiązek podatkowy. Zapłaci w Polsce podatek od dochodów z pracy tu wykonywanej (niezależnie od tego, czy świadczy ją na rzecz polskiego, czy zagranicznego pracodawcy). Nie będzie natomiast zobowiązany do zapłacenia w Polsce podatku od dochodów z wynajmu mieszkania we Francji, gdyż źródło tego dochodu zlokalizowane jest poza Polską.

Powyżej 183 dni pobytu Kryterium czasu pobytu na terytorium Polski jest dość jasne. Jeżeli pobyt podatnika przekroczy 183 dni w roku (niezależnie od tego, czy są to dni wolne od pracy, czy nie), podlegać on będzie w Polsce podatkowi od całości swoich dochodów. Mogą powstać wątpliwości, czy uwzględnić w tym rachunku dni przybycia i opuszczenia Polski. Ustawa o prr nie rozstrzyga tej kwestii. Wydaje się jednak, że chodzi w tym wypadku o dni fizycznej obecności, zatem o każdy dzień, w którym dana osoba (nawet przez jego część) obecna była w Polsce, w tym również dzień przyjazdu i wyjazdu z Polski.

Niewątpliwie trudniejszą kwestią jest rozstrzygnięcie, czy dana osoba ma na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Ustawa o prr nie daje żadnych wskazówek, co należy przez to rozumieć. Podatnikom pozostaje jedynie analiza indywidualnych interpretacji wydawanych przez organy podatkowe. Przez centrum interesów życiowych lub gospodarczych" rozumieją one na ogół powiązania osobiste i ekonomiczne, m.in. źródła dochodu, miejsce przebywania najbliższej rodziny podatnika, znajomych, miejsce położenia majątku podatnika itp. I tak np. zdaniem Izby Skarbowej w Warszawie (Interpretacja z 11 sierpnia 2008 t, IPPB2/ 415-792/08-2/ AZ) "ośrodek interesów życiowych to centrum interesów osobistych i gospodarczych". Izba Skarbowa w Warszawie przyjmuje, że "ośrodkiem tym będzie ten kraj, z którym osoba ma ściślejsze powiązania osobiste lub ekonomiczne. W tym celu należy uwzględnić stosunki rodzinne i towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną, miejsce działalności gospodarczej i miejsce, z którego osoba zarządza swoim majątkiem".

Bardzo przydatnym dowodem poświadczającym miejsce zamieszkania jest wspomniany
już certyfikat rezydencji, wydany przez właściwy organ administracji podatkowej państwa miejsca zamieszkania podatnika. Zdaniem organów podatkowych samo posiadanie certyfikatu rezydencji nie jest jednak wystarczające dla ustalenia, że centrum interesów życiowych lub gospodarczych znajduje się poza granicami Polski. Jak zauważa bowiem Izba Skarbowa
w Warszawie w Interpretacji z 11 sierpnia 2008 r. (IPP' 82/415• 792/08•2/ Al): "Sam wyjazd za granicę, uzyskiwanie tam dochodów i posiadanie certyfikatu rezydencji nie oznacza automatycznie, że przestał pan być polskim rezydentem podatkowym. Zmiana miejsca zamieszkania powinna być równoznaczna z przeniesieniem za granicę tzw. ośrodka
interesów życiowych". Izba uznała bowiem: "O przeniesieniu interesów osobistych do innego kraju świadczyć będzie przede wszystkim zamieszkanie w tym kraju z rodziną. W przypadku wnioskodawcy, pomimo iż nie posiada on dzieci, jego rodziną jest małżonka i jej zamieszkiwanie w Polsce, a nie u boku męża w Islandii, przesądza o tym, iż nie można uznać, iż ośrodek interesów życiowych wnioskodawcy został przeniesiony do Islandii W chwili kiedy małżonka wyjedzie z Polski i razem z wnioskodawcą zamieszka w Islandii. będzie można stwierdzić. że ośrodek interesów życiowych wnioskodawcy znajduje się w Islandii".
Wydaje się, że w praktyce decydującym kryterium dla uznania, gdzie osoba ma swój ośrodek interesów życiowych, jest miejsce przebywania jej najbliższej rodziny (małżonka i dzieci a w dalszej kolejności pozostałej rodziny). Nie jest to jednak z pewnością jedyne kryterium.
Co decyduje o miejscu zamieszkania
Z interpretacji wydawanych przez organy podatkowe wynika, że dla oceny, gdzie osoba ma miejsce zamieszkania, bierze się pod uwagę:
- miejsce zamieszkania żony/męża i dzieci,
- miejsce zatrudnienia/prowadzenia działalności gospodarczej, politycznej lub kulturalnej,
- miejsce opłacania składek ubezpieczeniowych,
- miejsce posiadania wszelkiego majątku, w szczególności nieruchomości,
- miejsce posiadania rachunku bankowego,
- miejsce opłacania rachunków za prąd, telefon itd.,
- miejsce zamieszkania wynikające z posiadanego certyfikatu rezydencji.

Źródło Rzeczpospolita