Jak zatrudnić obcokrajowca bez zezwolenia na sześć miesięcy

Jak zatrudnić obcokrajowca bez zezwolenia na sześć miesięcy
Urząd pracy czeka na oświadczenie
Zanim przyjmiemy Ukraińca, potwierdzamy zamiar jego werbunku w powiatowym urzędzie pracy właściwym dla siedziby firmy. W oświadczeniu wpisujemy dane identyfikacyjne swoje i obcokrajowca oraz miejsce i okres zatrudnienia. Nie ma urzędowego wzoru dokumentu; przykładowy opracował resort pracy. Ministerstwo dopuszcza jednak stosowanie innych druków, byle zawierały dane wymagane przez nie i przez przepisy. Z tych ostatnich nie wynika, by oświadczenie było dla nas wiążące. Zarejestrowane oświadczenie przekazujemy cudzoziemcowi, a on składa je w konsulacie właściwym
ze względu na miejsce zamieszkania.
Czekamy cierpliwie na wizę
Na podstawie złożonego oświadczenia konsul wydaje cudzoziemcowi wizę z prawem do pracy. Może
się zdarzyć, że konsulaty, np. na Ukrainie, będą wydawać wizy z dużym opóźnieniem; bywało, że nawet kilkumiesięcznym. Trzeba mieć to na uwadze, bo przez takie sytuacje wydłuży się proces przybycia cudzoziemca do Polski. A to skróci jego pracę w Polsce. W oświadczeniu o zamiarze zatrudnienia obcokrajowca podajemy bowiem, jak długo chcemy z nim współpracować. Konsul wydaje wizę na ten czas, nie uwzględniając tego, że obcokrajowiec dostał dokument z opóźnieniem. Jeżeli zadeklarujemy teraz zatrudnienie Ukraińca
od 1 lipca do końca grudnia, to wiza skończy się i tak zgodnie z tym okresem.
Korki w konsulatach skracają zatem faktyczny czas pracy cudzoziemca w Polsce. Najlepiej więc,
by przedsiębiorcy określali okres zatrudnienia Ukraińca z pewną tolerancją, uwzględniając ewentualne opóźnienie w wydaniu wizy.
Podpisujemy umowę
Z obywatelem Ukrainy najlepiej podpisać terminową umowę o pracę: na czas określony lub na czas wykonywania określonego zadania. W tej ostatniej nie określamy daty, do której umowa ma trwać,
bo w praktyce obowiązuje do chwili zakończenia zleconej pracy. Przykładowo z Ukraińcem można się umówić, że jego kontrakt obowiązuje do końca sezonu na zbieranie truskawek. Przypominam, że wcześniejsze wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas wykonywania określonego zadania jest dopuszczalne
za dwutygodniowym wypowiedzeniem tylko w razie:
ogłoszenia upadłości bądź likwidacji firmy,
redukcji etatów z przyczyn nie dotyczących pracownika u zatrudniającego co najmniej 20 osób.
Jeżeli natomiast obcokrajowiec ma przez sezon pracować przy zbiorach, a później np. w przetwórni,
to od razu możemy z nim zawrzeć umowę na czas określony. Kodeks pracy nie przewiduje żadnego limitu jej obowiązywania. W tym wypadku ogranicza nas jednak ważność wizy lub zezwolenia na pracę. Poza tym czas obowiązywania takiego kontraktu nie może wypaczyć istoty umów terminowych. Przed taką praktyką przestrzega również Sąd Najwyższy w wyroku z 7 września 2005 r. (II PK 294/04), według którego zawarcie długoterminowej umowy na czas określony z możliwością jej rozwiązania za dwutygodniowym wypowiedzeniem można zakwalifikować jako obejście przepisów prawa pracy, ich społeczno-gospodarczego przeznaczenia lub zasad współżycia społecznego. Czas trwania umowy okresowej określamy na dwa sposoby:
wskazując konkretny termin,
ustalając zdarzenie, z którego upływem angaż ulega rozwiązaniu.
Jeżeli opisywany pracodawca zatrudni i zakłada, że po sezonie przeniesie pracownika do przetwórni, to w umowie o pracę powinien wpisać konkretną datę jej zakończenia. Gdy natomiast cudzoziemiec
ma zbierać jedynie maliny, truskawki i porzeczki, to w umowie o pracę wolno wpisać, że przyjmujemy go do zakończenia prac sezonowych i zamknięcia plantacji. Tutaj jednak sprawdzi się umowa na czas wykonywania konkretnego zadania, o czym pisałam wcześniej.
Z Ukraińcem nie musimy się rozstawać zaraz po zakończeniu prac sezonowych. Zasadniczo mamy dwie możliwości:
jeżeli wiza kończy się przykładowo w listopadzie, a praca na plantacji owoców z końcem sierpnia, to wolno przenieść Ukraińca na dwa miesiące (wrzesień i październik) np. do produkcji w przetwórni; trzeba mu wtedy zmienić rodzaj wykonywanej pracy za wypowiedzeniem lub porozumieniem zmieniającym,
gdy chcemy go zatrzymać na dłużej niż pół roku, składamy wniosek o zezwolenie na pracę dla niego.