pensja
Pensja w Polsce w walutach obcych
Pensja w litach lub w euro
Obcokrajowcy będący członkami zarządu polskich spółek mogą
w umowie o pracę podać wynagrodzenie zarówno w złotych, jak i w wybranej przez siebie walucie, nawet najbardziej egzotycznej, i żądać w niej wypłaty
Jest to skutek zniesienia 24 stycznia 2009 r. zasady walutowości. Obecnie nie ma przeszkód, aby umownie określić wysokość i sposób płatności wynagrodzenia w obcym pieniądzu.
Na dwa sposoby
Uwzględnia się przy tym reguły ustanowione przez art. 358 kodeksu cywilnego dotyczące określania wartości waluty na potrzeby spełnienia świadczenia. Jeśli więc wynagrodzenie określono w euro, a strony nie postanowią inaczej, można je wypłacić w sposób zgodny z umową w euro lub alternatywnie: w części lub całości w złotych, określając kurs wymiany waluty obcej na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP z dnia wymagalności świadczenia.
Artykuł 358 k.c. zezwala jednak stronom zmodyfikować także sposób spełnienia
świadczenia. Dlatego wolno im wyłączyć alternatywne świadczenie w złotych, stosując klauzulę tzw. efektywnej waluty. To oznacza, że wskazaną w euro pensję wypłaca się w określonej przez strony walucie, wyłączając możliwość zapłaty w złotych.
Jeżeli natomiast nie zastrzeżono takiej klauzuli, pracodawca jako dłużnik decyduje o tym, czy pobory wypłaci w złotych, czy np. w euro. Dzięki temu, mając nawet oddział za granicą, taniej (z uwagi na ryzyko kursowe) spełni świadczenie z umowy o pracę, gdy
tam ureguluje pensję w walucie polskiej.
Kursy z tabeli A lub B
Problemy mogą wystąpić wtedy, gdy strony ustalą wypłatę wynagrodzenia w walucie nieobjętej tabelą A kursów średnich walut obcych ogłaszanych przez NBP. Domyślnie do określania ich wartości stosuje się kursy publikowane przez NBP. Określają je tabele kursów średnich. Dla walut powszechnie wymienialnych jest to publikowana w każdy dzień roboczy tabela A Natomiast kursy bardziej egzotycznych pieniędzy ogłasza się co środę w tabeli B.
Może się więc zdarzyć, że na dzień wymagalności wynagrodzenia będzie obowiązywał kurs publikowany w tygodniu poprzedzającym wymagalność. Jak istotne mogą to być różnice, uwidocznił kryzys argentyński, gdy przez pierwsze tygodnie 2002 r. peso straciło nawet 25 proc. swojej wartości.
Sprawdź w kantorze
Kodeks cywilny nie przewiduje sytuacji, że strony zapragną rozliczyć się w walucie, której NBP w ogóle nie notuje. Można uznać, że pracodawca ma wtedy dwa wyjścia. Albo wyznacza kurs na podstawie średniego międzybankowego, jeżeli waluta jest notowana, albo sięga po średni kurs, po jakim można ją kupić w kantorach. Wolno też posłużyć się kursem takiej waluty na rynku obcym i odnieść ją według np. euro do pożądanej. Skoro więc
Dopuszczalne jest spełnienie świadczenia w złotych w miejsce umówionej waluty, to gdy nie da rady ustalić kursu, należy w myśl kodeksowej zasady wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i zapłacić tylko w pieniądzu z umowy.
Jaki PIT
Przychody w walutach obcych (w tym ze stosunku pracy) przelicza się na złote według kursów z dnia otrzymania lub postawienia do dyspozycji pracownika, ogłaszanych przez NBP, na konto banku, w którym wpłacane jest wynagrodzenie i mających zastosowanie przy kupnie walut. Tak stanowi art. 11 ust. 3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.; dalej updof). Jeżeli pracodawca wypłaca wynagrodzenie bezpośrednio do rąk pracownika, przychody przelicza na złote według kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.
Jeżeli bank prowadzący konto, na które wpływa wynagrodzenie, stosuje różne kursy walut obcych (uzależnione np. od wielkości transakcji) lub nie ogłasza ich wcale, nie można zastosować kursu, o którym mowa w art. 11 ust. 3 updof. Wtedy właściwy jest kurs średni walut obcych ogłaszany przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu.
Przy angażach w UE
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego I Rady (WE)
nr 593/2008 z 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I) co do zasady zezwala na swobodny wybór prawa przez strony. Umowę
o pracę wolno poddać prawu wybranemu przez strony.
Pod warunkiem że ten wybór nie pozbawia pracownika ochrony przyznanej na podstawie przepisów, których nie można wyłączyć w umowie na mocy prawa, jakie byłoby właściwe, gdyby nie dokonano wyboru. Może to więc byt albo prawo państwa, z którego pracownik zazwyczaj świadczy pracę,
w którym znajduje się przedsiębiorstwo, za pośrednictwem którego zatrudniono pracownika, albo inne państwo, jeśli
ze wszystkich okoliczności wynika, że umowa wykazuje ściślejszy stosunek z tym innym państwem.
Przy punkcie dotyczącym waluty, w jakiej wyrażone lub płatne jest wynagrodzenie, oznacza to, że umawiając się co do wynagrodzenia pracownika delegowanego z Polski lub do pracy w Polsce, analizujemy, czy prawo państwa właściwego dla wykonania zobowiązania nie przyznaje pracownikowi w tym zakresie szczególnej ochrony, np. nie zastrzega określonej waluty, wyłączając swobodę stron w tym zakresie.
Źródło - Rzeczpospolita